W Polsce wystepują rodzime gatunki głogu:
- głóg jednoszyjkowy (Crataegus monogyna)
- głóg dwuszyjkowy (Crataegus laevigata, Crataegus. oxyacatha)
- głóg odgiętodziałkowy (Crataegus rhipidophylla, Crataegus curvisepala)
Polskie gatunki głogu kwitnąna biało. Ponadto w uprawie znajduje się kilka gatunków amerykańskich, o większych owocach niż nasze krajowe gatunki oraz o kwiatach różowych lub czerwonych.
surowiec:
- kwiatostany wraz z towarzyszacymi im 2-3 liśćmi z głogów polskich, kwitnących na biało
kwiatostany zawierają:
- flawonoidy:
- witeksyna i orietyna (C-glokozydy flawonowe)
- rutyna, hyperozyd (O-gliozydy kwercetyny)
- pochodne flawanu (katechina i epikatechina)
- dimeryczne proantocyjanidyny
- triterpeny – kwas oleanolowy i ursolowy
- fenolokwasy: chlorogenowy i kawowy
Owoce są bogatsze w oligomeryczne proantocyjaninydyny, niż kwiaty.
Skojarzone działanie substancji przede wszystkim kwiatostanów, a na drugim miejscu owoców głógu , powoduje:
- działanie przeciwskurczowe, rozszerzające na naczynia wieńcowe serca (flawonoidy)
- rozszerza naczynia obwodowe
- zwiększające przepływ krwi oraz tlenu docierajcego do mięśnia sercowego
- zwiększa tolerancję serca na niedobór tlenu
- działanie uspokajające
- lekko moczopędne
- normalizuje rytm serca
- zwiększa siłę skurczu serca (lekkie dziłanie inotropowe dodatnie)
- lekko zwiększa częstotliwść akcji serca (lekkie działanie chronotropowe dodatnie)
- wydłuża okres refrakcji – przez podwyższenie progu pobudliwości (działąnie batmotropowe ujmne)
- lekko obniża ciśnienei krwi
Wpływ owoców głogu jest taki sam, ale około dwukrotnie słabszy
Nalewka z głogu jest jednym ze składników aptecznych kropli nasercowych Guttae Cardiacae.
Wskazania do zastosowania kwatów oraz owoców głogu:
- łatwe męczenie się w skutek uspośledzenia układu sercowo naczynowiego
- upośledzona wydolność serca, głóg wzmacnia pracę serca
- w tzw “sercu starczym”
- umiarkowan bradykardia (lekkie zwolnienie rytmu serca)
- napadowa tachykardia (przyspieszenie)
- niedotleniene mięsnia sercowego
- zaburzenia krążenia obwodowego (miążdżyca, choroba Burgera)
- nerwica serca
- w tzw “sercu płucnym”
przeciwwskazania:
- wiek poniżej 12 lat
działania uboczne:
Głóg może nasilać działanie leków zawierających glikozydy nasercowe lub leki rozszerzające naczynia obniżające ciśnienie krwi.
Zasosowanie klinarne:
- owoce głogu są jadalne na surowo
- herbatka z liści
- kiście jadane na surowo
- smaczne pączki do sałatek
- Indianie jedli głóg na surowo lub w postać suszonych placuszków
Pełnokwiatowe odmiany ogrodowe to – głóg pośredni (Crataegus x media) to mieszaniec krajowych gatunków: głogu jednoszyjkowego (Crataegus monogyna) i głogu dwuszyjkowego (Crataegus laevigata).
źródła:
- Eliza Lamer Zarawska – Zioła i rośliny Lecznicze
- Łukasz Łuczaj Dzikie rośliny jadalne Polski – przewodnik Survivalowy
