Dzięki palmiarni mamy okazję podziwiać rośliny z odległych krain, zarówno te piękne, ozdobne, jak i te znane nam jako przyprawy, czy rośliny użytkowe. Palmiarnia poznańska jest chyba najpiękniejszą w Polsce.
Jakie rośliny zrobiły na mnie szczególne wrażenie:
- wiktoria parańska (Victoria cruziana) – z rodziny grzybieniowatych (Nyphaceae) – piękna kuzynka naszychh grzybieni wodnych, pochodząca ze stojących wód Parany, Paragwaju i północnej Argentyny. Roslina swoją nazwę zawdzięcza królowej angielskiej – Wiktorii. Jej olbrzymie, skórzaste liście osiągają śrenicę do 2 m i mają zawinięty ku górze brzeg, który chroni przed zalaniem wodą. Spodnia strona blaszki liściowej jest bardzo silnie unerwiona i kolczasta, jej nerwy wyrastajka nawet na kilka cm tworząc misterne rusztowanie utrzymujące ciężąr do 50 kg. Ta specjalna budowa pozwala na utrzymywanie bez zanurzenia siadającyh na liściach dużych ptaków. Kwiaty o średnicy dochodzącej do 30 cm, wyniesione są na długich szypułkach nad wodę, kwitną tylko przez 2 noce, w tym czasie ich barwa zmienia się z białej na różową. Po przekwitnięciu kwiaty zanurzają się, a kolczaste owoce z jadalnymi nasionami tworzą się już pod powierzchnią wody.
- drzewo bochenkowe – Jackfruit (Arctocarpus heterophyllus)
- drzewo chlebowe (Arctocarpus altilis)
- drzewo karobowe, szarańczyn strąkowy, chleb świetojański, karob (Ceratonia siliqua)
- drzewo kalebasowe dzbaniwo kalebasowe (Crescentia cujete)
- cherimoja, flaszowiec peruwiański (Annona cherimola)
- chilijska palma miodowa (Jubaea chilensis)
- litopsy (Lithops) – “żywe kamienie”
- imbir lekarski (Zingiber officinale)
- pandan (Pandanus) – z pnia, z dolnej części wyrastają wysoko nad ziemia korzenie podporowe. Kiedy dolna część pnia zamiera, korzenie utrzymują roślinę w pozycji pionowej, jak na szczudłach. Rosną przy brzegach mórz i w miejscach bagnistych.
- kakaowiec właściwy (Theobroma cacao)
- kawa arabska (Coffea arabica) – pochodzi z Etiopii, gdzie rośnie dziko w górach Kaffa, jednak uprawiana jest głownie w Brazylii (80%produkcji światowej). Jest to krzew lub małe drzewo wysokości 5-6 m o skórzastych, błyszczących, ciemnozielonych liściach. Owocem jest ciemnoczerwony pestkowiec o dwóch owalnych, z jednej strony spłaszczonych pestkach. Nasiona zawierają garbniki oraz 0,8%-2,5% kofeiny. Po usunięciu miąższu są palone, mielone i służa do przygotowania naparu. Pierwsze plantacje kawy powstały w Jemenie w I w p.n.e. zwyczaj picia kawy rozprzestrzenili w krajach wschodnich Arabowie już w XIVw. Pierwszą kawiarnię otwarto w mieście Mekka już w roku 1511. Predko zwyczają związane z kawą przejeli Turcy. W Europie zaczęto ją pić w XVII w. Pierwszą europejską kawiarnię założył w Wiedniu w roku 1683 Polak Kulczycki, wykorzystując zapasy kawy zdobyte w obozie tureckim.
- figowce (Ficus)
- kardamon malabarski (Elettaria cardamomum)
- cynamonowiec wonny (chiński, kasja, Cinnamomum cassia, C aromaticum)
- pieprz czarny (Piper nigrum)
- pieprz cubeba (Piper cubeba)
- pieprz długi (Piper longum)
- melonowiec właściwy, papaja (Carica papaya)
- wawrzyn szlachetny (Laurus nobilis)
- aloes (Aloe) – rodzaj aloes, należacy do rodziny złotogłowowatych (Asphodelaceae), skupia ponad 300 sukulentów występujących głownie w Afryce i na Madagaskarze. Są to sukulenty liściowe, a ich liście ułożone są na pedzie skrętolegle lub okółkowo. Wszystkie aloesy posiadają kwiaty sześciopłatkowe zebrane w grona, zapylane najczęściej przez ptaki. Ich lekkie nasiona są zamkniete w trójkomorowej torebce. Występują jako formy zielne, krzewiaste lub drzewiaste. Wiele gatunków osiąga duże rozmiary, jak Aloe dichotoma lub Aloe bainesii, których zdrewniałe pedy mogą osiągać 10 m wyskości. Są to najwięksi przedstawiciele roślina jednoliściennych na kuli ziemskiej. Rozety liściowe tych rośłin umieszczone są wysoko nad ziemią, co zabezpiecza je przed zniszczeniami wywołanymi suszą i skwarem, dodatkowo konary często pokryte są szarym nalotem odbijającym światło. Podczas długotrwałych okresów suszy roślina redukuje ilość liści ograniczając transpirację. Szczytowe konary kurczą się u podstawy rozety i liście opadają, zaś powstałą rana szybko się zasklepia. W okresie wzrostu usunięty stożek wierzchołkowy zostaje zastąpiony przez inne, umieszczone niżej, które dają nowe rozety liściowe, umożłiwiające wegetację rośliny.
- “łosie rogi” (Platycerium alcicorne), należy do paproci
- kariota łagodna, palma orzechowa, rybi ogon “fish tail” (Caryota mitis) – palma, która ze względu na charakterystycznie postrzępione liście uzyskała potoczną nazwę “rybi ogon” (“fish tail”). Jest to gatunek monokarpiczny – po wydaniu nasion cała roślina zamiera.
- eukaliptus gałkowy (Eucaliptus globulus)
Zapraszam do galerii…
źródła:
- materiały dostępne w Palmiarni Poznańskiej
- “Palmiarnia Poznańska” – przewodnik, Karol Węglarski
- “Przyroda Ogrodu Botanicznego w Łodzi”, Tadeusz Kurzac
10.08.2018 17.10.2018