Cynamonowiec kamforowy (kamforowiec lekarski, drzewo kamforowe (Cinnamomum camphora) należy do rodziny wawrzynowatych (Lauraceae). Występuje w Chinach, na Półwyspie Koreańskim, Japonii i wybrzeżu czarnomorskim Kaukazu. Jest to wysokie do 50 m drzewo o potężnym pniu zakończonym u nasady licznymi korzeniami skarpowymi i grubej spękanej korowinie. Wszystkie części rośliny zawierają silnie aromatyczną substancję zwaną olejkiem kamforowym.
W szczelinach pnia, głównie nocą, gdy spada temperatura, gromadzą się kryształki naturalnej kamfory. Z korzeni i drewna cynamonowca kamforowego otrzymuje się kamforę i olejek kamforowy. W procesie destylacji z parą wodną otrzymujemy olejek zawierający ponad 50% kamfory.
Kamfora z punktu widzenia chemicznego jest to dicykliczny keton terpenowy. Łatwo sublimuje przy wysokiej temp („znika jak kamfora”). Jest lotna już w temp pokojowej.
W handlu spotyka się albo wydzieloną kamforę, biały olejek kamforowy (zaw 2,5 kamfory) to znaczy pozostałość po wydzieleniu (wykrystalizowaniu kamfory).
Kamfora występuje również w innych surowcach roślinnych , zawsze w postaci izomeru optycznie czynnego (+ lub -)
Natomiast kamfora otrzymywana syntetycznie (keton terpenowy) jest otrzymywana i borneolu i pinenu (np olejku terpenowego) i jest optycznie nieczynna czyli tzw racemiczna.
Działanie i zastosowanie kamfory:
- odkaża skórę i zapobiega powstawaniu trądziku i ułatwia jego leczenie
- stosowana w preparatach do pielęgnacji jamy ustnej
- posiada silny zapach
- silnie drażni skórę i działa miejscowo znieczulająco,
- ułatwia usuwanie toksyn z organizmu
- kamforę stosuje się zewnętrznie, głównie jako składnik preparatów złożonych, do nacierań w bólach reumatycznych, neuralgicznych itp.
- działa silnie pobudzająco na ośrodkowy układ nerwowy, ośrodek oddechowy i naczynioruchowy
- powoduje pogłębienie oddechu
- poprawę krążenia krwi
- powoduje pobudzenie psychiczne
- ziała antyseptycznie i rozszerza naczynia skóry
- stosuje się ją tylko zewnętrznie!
- jest rozpuszczalna w olejach
- składnik leku odkażającego w stomatologii Camphenol
- kamforę używa się do wyrobu lakierów
- podana domięśniowo działa ośrodkowo analeptycznie (pobudzająco)
- dezynfekcyjne (zapobiega cholerze czerwonce i malarii)
- repelent – dm z palącego się drewna odgania komary i moskity
- zastosowanie w perfumerii
- w nasiennictwie – pobudza kiełkowanie nasion
- olejek i kamfora występują we wszystkich dalekowschodnich mieszankach antyseptycznych i rozgrzewjaco- przeciwbólowych np przy stanach zapalnych ucha
Przeciwwskazania
– nie należy stosować na uszkodzoną skórę, błony śluzowe, do oczu, dzieci – nie należy stosować w okolicy twarzy, szczególnie wokół nosa
Działania niepożądane: niekiedy może powodować alergię kontaktową
Sposób użycia – olejek kamforowy, maść kamforowa – zewnętrznie, wcierać w bolesne miejsca
Naturalny olejek kamforowy ma działanie
- łagodnie uspokajająco tonujące przy depresjach , ociężałości umysłowej bezsennsoci i szoku.
- Jest diuretykiem
- właściwości antyseptyczne powodują szrokie zastosowanie w schorzeniach górnych dróg oddechowych (inhalacje bo duża lotność ) oraz przy infekcyjnych dolegliwościach skóry.
3 rodzaje olejku eterycznego kamforowego
- biały – do odświeżanie powietrza, a w produkcji farb zastępuje terpentynę
- czerwony – wchodzi w skład barwników
- niebieski – ma szczególnie silny aromat, jest często stosowany jako insektycyd, zwłaszcza przeciw białym mrówkom, zawiera alkohole seskwiterpenowe.
olejek ravintsara:
otrzymywany z dużych, skórzastych liści drzewa cynamonowca kamforowego (rosnącego na Madagaskarze i nazywanego tu ravintsara) – posiada balsamiczny, korzenny aromat podobny do eukaliptusowego, nie kamforowy
Gotowe preparaty z kamforą:
- spirytus kamforowy
- maść kamforowa
- olej kamforowy (w oleju mineralnym)
- Capsigel N
- Dernilan
- Neo-Capsiderm
- Rub-Arom
- Viprosal B
olejek z drzewa Ho:
- z Cinnamomum camphora var. linaloolifera otrzymuje się olejek o wysokeij zawartości linalolu
źródła:
- Karol Węglarski, Palmiarnia Poznańska” – przewodnik
