Tonkowiec wonny (Dipteryx odorata, znany jako „cumaru” lub „kumaru”) i inne gatunki tonkowca
- drzewo pochodzi z Ameryki Południowej i Środkowej
- należy do rodziny bobowatych (Fabaceae)
- kora drzewa jest gładka i szara
- drewno jest czerwone
- liście naprzemiennie pierzaste
- nasiona są czarne, pomarszczone i mają gładkie, brązowe wnętrze
surowiec – nasiona zwane są fasola tonka, bób tonka, fasola tonkin, fasola tonquin
- nasiona posiadają cudny zapach – przypominający wanilię oraz migdał
zastosowanie:
- stosowane są w przemyśle perfumeryjnym, cukierniczym, tytoniowym oraz jako dodatek aromatyzujący do piwa
- absolut tonka w perfumach ma działanie utrwalające, dzięki czemu stanowi nutę bazy
- ponadto w perfumach absolut tonka stosowany jest jako nie-kwiatowy “osładzacz”, który wprowadza ciepłe nuty
- nasiona tonka są ekstrahowane za pomocą różnych rozpuszczalników w celu otrzymania nalewki, konkretu i absolutu
- kiedyś stosowano fasolę tonka do maskowania silnych zapachów w produktach farmaceutycznych: tranu i jodoformu
- zapach tonka pięknie łączy się z lawendą, lawandyną, szałwią muszkatołowa, fenylooctanem, salicylanami, cynamonianami, bergamotką, mchem dębowym, estrami geranylu
- za zapach odpowiada zawartość kumaryn, nasiona zawierają zwykle 1-3 % kumaryn
kumaryny:
- ze względu na zawartość kumaryn, jej zastosowanie zostało zabronione lub ograniczone w niektórych krajach
- nadal jest używana m.in. we Francji (głównie w deserach i potrawkach)
- kumaryna nadaje gorzki smak
- kumaryna podawana we wlewach dożylnych wykazywała działania niepożądane: krwotoki, uszkodzenia wątroby lub porażenie serca
skład absolutu tonka:
- kumaryny
- kwas melilotowy
- melilonian metylu
- melilonian etylu
źródła:
- Steffen Arctander, Perfume and flavor materials of natural origin.
- Robert Tisserand, Rodney Young, Essential oil safety
